منوچهرجمالی
اندیشه های روز به روز
(1)
جامعه وحکومت برپایهِ خردِ آزماینده
ما اشتباه میکنیم، پس حق داریم تغییربدهیم
اشتباه کردن ، یک مفهوم ِسکولاراست . آنکه درزمان زندگی میکند، خردش ، میآزماید واشتباه میکند و اشتباهش را درمی یابد و با دریافتن اشتباه ، راه وروش زندگی را تغییرمیدهد. خرد انسان ، درعمل اشتباه کردن در زمان ، که بخشی ازآزمودنست ، یاد میگیرد ، و با بینشی تازه، زندگی را طبق آن تغییرمیدهد . زندگی کردن برشالوده ِ آزمودن و اشتباه کردن ، با زندگی کردن درعدم اطاعت کردن ازاحکام الهی ، فرق کلی دارد . دراینجا باید توبه کرد ، و به روش وقاعده ومعیار معین شده و تغییرناپذیر، بازگشت . ولی درآزمودن ، انسان هیچگاه توبه نمیکند وبازنمیگردد وپشیمان نمیشود ، بلکه حق به تغییر دادن روش ومعیارزندگی را می یابد .