عطار در مصیبت نامه، میگوید که «حواس، دایه ِعقل هستند»، ولی او این اندیشه بسیارژرف را نمیگسترد. به عبارت دیگر، حـس، مادر عقل و اندیشیدنست. حواس، در جفت و انباز شدن با پدیده ها در گیتی، شیری میآفرینند که عقل را می پرورد و تبدیل به نور بینش تازه میشود، و سرمایه مهر به گیتی میگردد. از نو شیدن شیر پستان حواس هست که عقل در زندگی، حقیقت را می پروراند. اندیشه هائی که ازاین شیر، پرورده نشده اند، بی بهره از مهر به گیتی و شناخت گیتی و شناخت حقیقت هستند. ما در اثر بزرگسازی، اندیشه هائی که از این و آن قرض کرده ایم، مادر عقل خود را از در رانده ایم، و باید هرچه زودتر، از سر، مادر عقل خود را پیداکنیم. اندیشه های قرض کرده، شیر واقعیات را از حواس خود ما ننوشیده اندو همه بیگانه با واقعیات هستند.
دستهها