رستم، تنها به هفتخوان آزمایشها یش میرود، تا آنکه طبق ستایشها و نکوهشهای تماشاگران، عمل نکند ونیندیشد، بلکه طبق خرد آفریننده خودش (آسَن خرد)، بیندیشد و عمل کند. شیوه رفتار یا اخلاق هر کسی، معمولا دراثرستودنها و نکوهید نهای مردمان، یا کسانی را که او اهمیت میدهد، شکل به خود میگیرد. انسان، کارها واندیشه هائی را بیشتر و بهتر میکند که دیگران، آنرا میستایند یا می نکوهند. ولی رستم، وارونه اسفندیار موءمن به زرتشت، نه کسی را با خود میبرد که راهنمای او باشد، و نه تماشگرانی همراه او هستند که کارهای اورا بستایند. بدینسان، رستم، سرمشق پیدایش اخلاق در فرهنگ ایران میگردد. این خود انسانست که بدون داشتن راهبروبدون توجه به نکوهش و ستایش تماشاگران، میتواند و حق دارد درهفتخوان آزمایشهای زندگی، معیار خوبی وبدی عمل و اندیشه خود را بیابد. ما در شاهنامه می یابیم که این رستم هست که بنیاد اخلاق را در فرهنگ ایران گذاشته است، نه زرتشت ونه محمد.
دسته‌ها