روشنفکران دینی – ۲۰
بررسی و نقد «قلب و قالب مردم سالاری» دکتر سروش
اساس دمکراسیهای مدرن انسان مستقل و خودبنیاد است. یعنی انسان زمانی «سالار» برسرنوشت خویش می شود که از قیمومیت (دین یا حکومت) بیرون آید، آزاد باشد، خود بر اساس عقل، خودگردان شود. نمی توان از«مومنان» و مقلد بود، عقل خود را به دست مفسران «وحی» داد و همزمان «سالار» خود بود …
از نظر شریعتی «وضع موجود» اصولاً بد است، زیرا انگونه که باید اسلامی باشد، نیست. او کاملاً تام سخن می گوید، بدون تمایز. هیچ چیز را از هیچ چیز دیگر جدا نمی کند. وضع موجود بد است، چون در تطابق با «حقیقت» نیست، زیرا فلسفه و مسیر تاریخ واقعی اسلام، از زمان انتخاب ابوبکر (که حق علی بود، پس از فوت پیامبر) اصولاً تغییر کرده است. و پس از انقلاب نهایی، در آخر زمان، وضع خوب خواهد شد، زیرا در آنجا «حقیقت» حاکم خواهد شد …
اندیشه دکتر شریعتی در این زمینه، یعنی مخالفت و مبارزه‍ی او با انحصارگری حکومت توسط فقها و مجتهدان ولایت فقیهی و حق تفسیر آنان از«حقیقت ازلی و ابدی»، شاید برای حوزه‌های علمیه انقلابی باشد، ولی هیچ ربطی به نگرشی مدرن به جامعه، به منظور رسیدن به جامعه‌ای باز و ﺁزاد و دمکراتیک، ندارد …
شما دراین ویراست تازه از منشور جنبش سبز نوشته اید که خواهان حق حاکمیت ملت بر سرنوشت خویش هستید… دستیابی به چنین آرمان های والایی جز از راه گذر از ولایت فقیه و حکومت خودکامه دینی و بنای یک حکومت متکی به اعلامیه جهانی حقوق بشر ممکن نخواهد بود …
انحصار اعمال قهر در دست حکومت یکی از دست آوردهای انسان برای ساختن جامعه ای مدرن است.