از امید خلیل ملکی تا یاس احمد فردید
گفتگوی زندگی‌نامه‌ای با داریوش آشوری / متین غفاریان
روشنفکرانِ صدرِ مشروطه زیرِ نفودِ ایده‌هایِ روشنگریِ فرانسه برای خود به‌روشنی خویشکاریِ ایجادِ انقلابِ فرهنگی در جامعه در جهتِ «تجدّد» را هم می‌شناختند. اما در دورانِ پس از رضا شاه، در شرایطِ ذهنیِ جهانِ سومی و نفوذِ عظیمِ ایده‌هایِ انقلابیِ مارکسیست- لنینیستی، وجهِ فرهنگیِ رسالتِ روشنفکری، که همانا «روشنگری» بود، ضعیف و ضعیف‌تر و وجهِ سیاسیِ آن پیوسته چیره‌تر و پُررنگ‌تر شد.