چگونه میتوان اسلام را معـتدل ساخت؟ به اژدها گفتند که: تو، چون عبوسی، در غضب، مردم را میترسانی و عذاب میدهی. اگر عبوس نباشی، غضب و قهر و تهدید تو، ناپدید خواهدشد. پرسید: چه باید بکنم تا عبوس نباشم. گفتند: باید بخندی! اژدها از آن پس میخندید، ولی هر بار دهانش را از خنده میگشود، بیش ازپیش، آتش سوزان غضب، زبانه میکشید. ولی آنهائی که دراین آتش میسوختند، از خنده زیبای اژدها، در درا فراموش میکردند، و از زیبائی اژدها، مدهوش میشدند
ماه: ژوئن 2011
اندیشه هائی از منوچهر جمالی — 75 – 77
***
***
نابود کردن نقش های شاهنامه فردوسی مشهد به دستور ولی فقیه یا شهرداری؟
ثریا دل افروز، مشهد
به گزارش نشریات دولتی در ایران، نقش های دیواری برگرفته از شاهنامه ی فردوسی، که بیشتر آن ها نشاندهنده جنگ های دلاوران ایران با سمبل های بیدادگری و نمادهای زشتی و بدی، و دیگر قصه های فردوسی بزرگ بود.شبانه از میدان فردوسی مشهد حذف شد.
احمدی نژاد : قربانی شکست رژیم؟
شاهین فاطمی
شکست طرح هدفمند کردن یارانه ها و نابسامانی روزافزون اقتصاد کشور شکست تمامیت رژیم جمهوری اسلامی است و نه شکست احمدی نژاد به تنهاییِ شرکای قدرت . آنها می خواهند با قربانی کردن او بر روی فساد، تباهی و عدم لیاقت رژیم پرده پوشی کنند.
تلقی قدما از وطن
شفیعی کدکنی
آنچه در این بحث کوتاه مورد نظر است، بررسى برداشتهاى گوناگون و تصورهاى متفاوتى است که وطن در ذهن و اندیشة شاعران اقوام ایرانى داشته و در طول تاریخ بیش و کم تغییراتى در آن راه یافته است. در بعضى ادوار به صورت آشکارترى جلوه کرده و زمانى رنگ و صبغة ضعیفترى به خود گرفته است و گاه از حدّ مفهوم مادى تجاوز کرده و به عالم روح و معنى گرایش یافته است. قبل از آنکه بحث اصلى خویش را که تحول مفهوم وطن در اندیشة شاعران ایرانى است، بررسى کنیم یادآورى این نکته ضرورى است که جستجو در مسئلة وطن و ملیت به شکل جدید و اروپایى آن -که امروز در سراسر جهان مورد توجه ملتهاست- سابقهاى چندان کهنسال ندارد، از غرب به دیگر سرزمینهاى جهان راه یافته و در غرب نیز چندان سابقة دیرینهاى ندارد؛[۱] بیش و کم از قرن هجدهم، و با مقدارى گذشت، هفدهم، آغاز مىشود و یکى از نخستین بنیادگذاران اندیشة قومیت، ماکیاولی (۱۴۶۹-۱۵۲۷) سیاستمدار و فیلسوف معروف و نویسندة کتاب شهریار است.[۲] اوج فکر قومیت و مسئلة وطن را در اروپاى قرن نوزدهم باید جستجو کرد و در دنبال آن بعضى مسائل نژادى.
اندیشه هائی از منوچهر جمالی — 72 – 74
تفکر در ایمان، میکوشد که برای زیستن در کنون، نو را، تا میتواند، جزو گذشته سازد، و تفکر در فلسفه، میکوشد که تا میتواند برای زیستن در کنون، گذشته را، جزو ِنو، در آینده سازد. مسئله بنیادی که ایندورا باهم گلاویز میسازد، یکی آنست که چه اندازه از نو، در گذشته میگنجد؟ و دیگری آنست که، چقدر از گذشته، در نو و آینده، باقی میماند
فهمیدن با اندیشیدن، تفاوتی ناچیز دارد. هر تجربه تازه ای، هنگامی فهمیده میشود که در عبارات و اصطلاحات آشنا و کهنه، به عبارت آورده شود. تا تازه، جامه کهنه نپوشد، نامفهومست. ولی در اندیشیدن، تجربه تازه انسان، در تاریکی میماند، تا ناگهان به اصطلاحات و عباراتی تازه و بیگانه تصادم کند، و در آنها پدیدار گردد. در اندیشیدن، این تازگی اصطلاحات و عباراتست که مامای ِتجربه های تازه ایست که انسان بدان آبستن شده است. از اینرو ما بیشتر میفهمیم و کمتر میاندیشیم
اندیشه هائی از منوچهر جمالی — 69 – 71
***
***
آنچه که روزمره است، چون بسیار به مانزدیکست، می پنداریم که امری بدیهیست، و زود و آسان میشود فهمید. ولی این نزدیکی و آشنائی، درست علت سخت فهمی و دشوار فهمیست. کسی که در روزمره ها غرقست، و از روزمره ها بدینسو و بدانسو کشیده میشود، خودش نیز جزو «مسئلهِ روز» میشود. تفکر، برای حل مسئله، بدینسان آغاز میشود که انسان بکوشد تا اندازه ای خود را از غرقشدگی و کشیده شدگی از روزمره ها، رها سازد، و از آن فاصله ای پیدا کند. تا بتواند مسائل روز را بهتر بفهمد، و بتواند آنرا بهتر حل کند. این دیالکتیکِ گرفتاری در روزمره ها، و تلاش برای دوری یافتن از آن، گرانیگاه تفکر زنده است. انسان با دو دیدگاه تاریخی، و دیدگاهِ آینده سازی، باید به روزمره گی نزدیک شود، تا واقعیات روز، او را در اندیشیدن، اسیر خود نسازند
اندیشه هائی از منوچهر جمالی — 66 – 68
***
***
دکتر تقی ارانی
احمد احقری
تقی ارانی، دست کم در تاريخ ۸۰ سال اخير جنبش آزادیخواهانه و روشنفکری ايران، برای طيف بسيار گستردهای از زنان و مردان روشنفکر و ترقیخواه ايرانی، صرفنظر از سليقهها و جهتگيریهای فکری – سياسی آنها، نامی آشنا و درخور احترام است. طبيعی است که تعمق در جنبههای گوناگون زندگی اين شخصيت و بازگويی واقعگرايانه آن، با پرهيز از اغراقگويیهای ناشی از قهرمانسازیهای رايج، در شناخت روندهای فکری و سياسی تحولات معاصر جامعه ايران کمک بسزايی خواهد نمود.
پايان سنگلاخ خرداد ماه؟
اسماعیل نوری علا
معمولاً نوشتن در «خرداد ماه» مثل پياده روی بر جادهء سنگلاخی است که در صد سالهء اخير نام ديگر جادهء سياست در کشور ما بوده است؛ حال آنکه قرار بوده انقلاب مشروطه جادهء همواری برای سياست مداران وطن دوست ايران فراهم سازد که بتوانند در آن با سرعت بالا به سوی ايرانی مدرن و لايق زيستن در جهان نو بتازند.
در فرهنگ ایران، خدا که خوشه است، تخمهای زندگیش را در تن انسانها میافشاند، و گنج نهفته در انسانها میشود. تن، هم زمین است، و هم به معنای زهدان، و هم به معنای کانون آتشست. از این رو، در فرهنگ ایران، اخلاق و دین و داد (حق و نظام و قانون و عدالت) و زیبائی و کمال، در تن خودِ انسان، گنج نهفته است، و خود انسانها، باید آنرا در خود و دیگران، بجویند و بیابند و بگسترند. در خودِ انسانها، گنج حقیقت هست، و روندِ پیدا ساختن آن، راستی نامیده میشود
اندیشه هائی از منوچهر جمالی — 63 – 65
***
***
